Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar edebiyatımızı etkileyen sosyal, siyasi,
Kültürel, ekonomik, coğrafi olaylar:
- Kılık kıyafet değişikliği
- Kadın erkek eşitliği
- Yeni partilerin kurulmasına izin verilmesi
- Çok partili hayata geçiş
- Milletler Cemiyetine Katılış
Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatının oluşumunda etkili olan ve eserlere yansıyan
Karakteristik özellikler:
- Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında genel olarak Anadolu'ya yönelme görülür.
- Eserler Anadolu anlatılmış, aydınların Anadolu'yu tanımadıklarından bahsedilmiştir. Bu gibi şeylerle memleket anlayışı ortaya çıkmıştır.
- Aydınların halka yönelmesi ile birlikte kurtuluşun sadece İstanbul'dan
olamayacağı anlaşılmıştır. Anadolu çoğu zaman yöneticiler ve aydınlar tarafından
bir zahire ve asker deposu olarak görülmüş, gerekli hizmet devlet tarafından
verilmemiştir. Yani Osmanlı'nın Anadolu'yu göz ardı etmesi aydınları Anadolu'ya
dönük eserler vermeye itmiştir.
Yukarıda ifade edilen temalar bu dönemin anlayışı hakkında ipuçları vermektedir.
- Cumhuriyetten önceki dönemlerde Anadolu çoğunlukla eserlere yansıtılmamıştır.
- Hikâye ve tiyatrolarda anlatılan olayların çoğu İstanbul'da geçmektedir.
- Cumhuriyetten önceki dönemler de anlatılacak olay yazar tarafından seçilir yazar olayı kurgular öyle anlatırdı. Yani yazılarda çoğunlukla sanat yapma amacı vardı. Cumhuriyetten sonraki dönemlerde ise sanat kaygısı güdülmeksizin doğrudan anlatım kullanılmıştır. Hayat olduğu gibi okuyucuya aktarılmıştır.
- (Türk Edebiyatında Anadolu ilk kez Çalıkuşu romanında anlatılmıştır.)
Yorum Yap